top of page

5 redenen waarom gedragsverandering (weer) niet lukt

Bijgewerkt op: 29 apr. 2021




Het veranderen van je gedrag is zeker iets wat je al eens geprobeerd hebt. Soms is het je vast ook gelukt om iets te veranderen, heel goed hier kan je trots op zijn! Waarschijnlijk is het je ook weleens niet gelukt om de verandering door te voeren. Welkom, je bent een mens! Verander pogingen mislukken namelijk vaker dan ze lukken. Dit is voor jou zo maar ook voor organisaties.


Ook al schrijf ik vaak over positieve psychologie, toch is het belangrijk om soms te kijken naar wat je beperkt. Omdat je van daaruit de weg vrij maakt voor dingen die werken. Het is belangrijk om te kijken of er misschien iets universeels is wat mensen tegenhoudt om te veranderen. Als je dat namelijk hebt gevonden kan je er rekening mee houden en jezelf er op voorbereiden. Zodat je niet meer met volle moed begint aan je verandering (zoals ik altijd deed) om er na een paar dagen mee te stoppen en jezelf teleur te stellen. In een vorige blog over uitstelgedrag las je al dat de reden hiervoor in onze mind ligt, die aan negativiteit verslaafd lijkt te zijn. Er zijn 5 redenen waarom je ermee stopt. Ze worden ook wel de 5 hindernissen genoemd.


De 5 hindernissen

Zo daar staan ze dan: de 5 hindernissen. Eindelijk mag ik er over schrijven. Kennis en ervaring met de hindernissen hebben mijn leven namelijk veranderd en mede daarom hebben ze een belangrijke rol in deze blog. Je kan de hindernissen ook wel obstakels of verdedigingsmechanismen van de mind noemen. Deze mechanismen zijn een laatste redmiddel die je hoofd gebruikt om je ervan te weerhouden dat je verandert.


Het blijft een bizar gegeven dat je hoofd dus eigenlijk de weg naar positieve emoties blokkeert. Dat je hoofd de weg naar een gelukkig leven blokkeert. Je zou zeggen "het hoofd heeft het goed met me voor, die wil dat ik kom waar ik wil zijn, die helpt me als het even tegenzit om door te zetten". Helaas is het tegenovergestelde vaak waar. Daarom is deze blog ook zo belangrijk.


HET GEVOEL BRENGT JE WAAR JE WIL ZIJN, JE HOOFD STAAT VAAK ALLEEN MAAR IN DE WEG.


Je hoofd als een “sta in de weg” zien is nog eens wat anders dan het tot grote hoogte verheiligen wat vaak in onze cultuur gedaan wordt. Het is echter niet zo dat we het hoofd helemaal kwijt willen. Dat zou ook een raar gezicht zijn trouwens: een lopend lichaam zonder hoofd. Het is zo dat je de regisseur kan worden van je eigen hoofd. Niet hoe het eruit ziet voor anderen, daar is de plastische chirurg voor, maar welke gedachten je kiest, welke gedachten je opvolgt, welke gedachten je serieus neemt, etc. Oké genoeg over je hoofd, op naar de kern van deze 5 mechanismen.


De 5 hindernissen voor gedragsverandering zijn

  1. Verlangen

  2. Afkeer

  3. Verveling

  4. Twijfel

  5. Vermoeidheid

Deze 5 hindernissen uiten zich dus als gedachtepatronen die ook weer hun uitwerking hebben op je emoties. Meestal (eigenlijk altijd) resulteren ze in negatieve emoties. Zoals eerder genoemd zijn ze universeel, iedereen heeft ze. Als je weet dat iedereen ze heeft, kun je er rekening mee houden, erop voorbereid zijn en er de baas over worden. Heerlijk toch?


1. Verlangen

Verlangen gaat over iets willen wat er op dit moment niet is. Als je bijvoorbeeld jezelf had voorgenomen vanavond een half uur de tips uit deze blog op te volgen, dan is deze hindernis waarschijnlijk het geen wat je ervan weerhoudt. Je verlangt zo naar het afkijken van die netflix serie. Je wil iets wat er op dat moment niet is (chips of drank bijvoorbeeld) dat je daarom OPEENS met een zak chips voor de tv zit. Je voelt je schuldig en teleurgesteld. 's Nachts kun je niet slapen. Met verlangen wordt niet je purpose of passie bedoeld. Met verlangen wordt de zintuiglijke bevrediging bedoeld die dus wel ontstaat vanuit je hoofd.


2. Afkeer

Irritatie en boosheid. Daar gaat het om bij afkeer. Dit is vooral gericht op jezelf maar kan ook wel op andere overslaan. Je bent geïrriteerd dat het niet gelukt is om een half uur te oefenen. Je merkt dat je jezelf dom vindt, je veroordeelt jezelf en als straf pak je de hindernis verlangen erbij om het vervelende gevoel weg te krijgen. Opeens zit je op je smartphone te scrollen en is het half uur alweer voorbij. "Jezus ik kan ook niks" denk je. Vervolgens lig je ‘s avonds met een ontevreden gevoel in bed.


3. Verveling

Rusteloosheid en gepieker zijn hier onderdeel van. Rusteloosheid gaat om niet stil kunnen zitten als je eindelijk een half uur tijd vrij hebt weten te maken. Er zijn dan nog zoveel toekomstige dingen die moeten gebeuren, je voelt je onrustig en onvoldaan. Bovendien wacht je smartphone op je met alle socials die ook aandacht vragen. Piekeren hoeft eigenlijk niet te worden uitgelegd. Misschien toch even kort? Oke dan. Je kraakt alles af wat je zelf hebt gedaan, je denkt terug aan dingen die je fout hebt gedaan. Het resultaat? Negatieve emoties en een ontevreden gevoel.


4. Twijfel

Er is zoveel keuze. Moet ik nu wel of niet dit half uurtje bezig zijn met oefenen van het nieuwe gedrag? Ik zou ook kunnen gaan sporten, ik zou ook kunnen lezen, ik zou ook kunnen... Ik had persoonlijk enorm last van deze hindernis bij meditatie. Ik dacht dan "moet ik nu zo of zo mediteren? Ik merk nog geen verschil, zou ik het verkeerd doen?", Bij mij zorgde het er zelfs voor dat ik niet meer kon voelen wat ik wilde. Wat uiteindelijk resulteerde in een burn-out. Belangrijk dus om rekening mee te houden! Deze hindernis kan soms een beetje grenzen aan piekeren en afkeer. Maar dat is eigenlijk bij alle hindernissen zo: ze lopen in elkaar over.


5. Vermoeidheid

Ken je het gevoel dat je eigenlijk prima geslapen hebt maar wel laveloos op de bank hangt? Je voelt je moe terwijl je dit eigenlijk niet bent: bingo, je hebt een hindernis te pakken. Hehe je zit eindelijk voor je half uurtje positiviteit, vervolgens merk je dat je zit te knikkebollen, je denkt: hoe kan ik nou zo moe zijn? Ik ben echt te moe om dit nu te doen hoor! Als ik nu niet ga slapen dan zal ik morgen kapot zijn en niets meer kunnen. Je gaat naar bed en weg is je halfuur. Vermoeidheid bestaat uit sufheid en traagheid. Vermoeide traagheid is de laveloosheid uit het voorbeeld of gewoon: lichamelijke moeheid. Je ogen voelen zwaar, je lichaam ook, je valt bijna in slaap. Sufheid is langzaam denken, mentale vermoeidheid. Het kan voelen als door dikke modder heen worstelen. Het kan helpen het verschil te weten, omdat je het daardoor beter kan herkennen, en het dan kan benoemen als een hindernis.


Gebruik deze kennis!

Als je met de kennis van de hindernissen in je hoofd en je met aandacht gaat zitten voor je gedragsverandering, dan is er een grotere kans dat je het gaat doen. Je zou ze op een blaadje kunnen schrijven en in het zicht kunnen hangen. Of het blaadje naast je neer leggen en turven hoe vaak ze langskomen. Telkens als je merkt dat je wilt stoppen kijk je er even naar, bedenk je dat het een hindernis is en kan je, hup, weer verder.


Open deur

Misschien zijn de hindernissen eigenlijk een enorme open deur voor, een logische, goed zo! Het is namelijk een eeuwenoude boeddhistische wijsheid die vanuit eigen ervaring is doorgegeven (met eigen ervaring bedoel ik: de ervaringen van vele miljoenen mensen).

Het woord Boeddhisme kan je misschien afschrikken, maar laat dat los. Als je hierdoor aan het twijfelen gaat over de waarheid van hindernissen kan je het beste zelf op onderzoek uitgaan. Het beste is zelf ervaren dat je inderdaad deze hindernissen hebt. Ga maar eens een uur zonder doel of afleiding in een lege ruimte zitten, merk hoe ze 1 voor 1 opkomen. Dit zal gegarandeerd gebeuren.


Je bent niet alleen

De kern is dat IEDEREEN deze hindernissen dus heeft. Jij dus ook. Je bent daar niet alleen in want iedereen die je kent of tegenkomt heeft ze. Door er bewust van te zijn kun je je gedragsverandering succesvol laten zijn en kun je steeds vaker en meer gaan doen waarvoor je op aarde bent.


Je hoeft dus niet meer te zoeken naar een oplossing waarom je steeds stopt met je voornemens. Je hebt het antwoord. Al je energie kan je nu richtten op je het creëren van je nieuwe, gewenste en gelukkige leven.


Veel succes!




Comments


bottom of page