Waarderen en complimenten geven
Niks is zo heerlijk als een compliment krijgen. Het is voor veel mensen de kern waarvoor ze leven, zonder dat ze het zelf weten. Het is een beloningssysteem dat ons gedrag kan sturen in de gewenste richting. Volgens de klassieker Make Friends and Influence People van Dale Carnegie zijn complimenten zelfs de motor tot menselijke groei. Hij vergelijkt het met een hond die je traint door hem lekkere stukjes vlees te geven als hij gewenst gedrag vertoond.
Op zo'n zelfde manier werkt het dus ook bij mensen. Beloon gewenst gedrag en mensen gaan groeien. Net als zaadjes die je water geeft uit kunnen groeien tot een mooi bloeiende plant (die hebben we eerder gehoord).
Complimenten zijn niet iets wat je niet altijd nodig hebt van anderen. Je kan ze ook aan jezelf geven. Dit klinkt logisch en heb je waarschijnlijk ook al wel eens ergens gelezen of gehoord. Waarom zijn we er vaak dan toch zo voorzichtig mee? Waarom voelt het dan toch onwennig of vinden we het onszelf niet waard? En waarom geven we anderen dan zo weinig complimenten als we blijkbaar weten dat het zo goed werkt? Het antwoord is simpel: het is (nóg) geen gewoonte.
Een gewoonte maken van complimenteren
Ook voor het geven van waardering en complimenten is oefening vereist. Door het vaker te oefenen zal je er logischerwijs beter in worden en langzaamaan merken dat het een gewoonte wordt, net als de vleesetende hond van Carnegie.
Het kan helpen om voor het aanleren van deze gewoonte er samen met iemand mee te beginnen, zodat je elkaar kan stimuleren. Je kan het ook koppelen aan gewoonten die je al gebruikt om je levensgeluk te vergroten. Dit laatste doe ik zelf en daardoor merk ik dat het makkelijker gaat en nog lekkerder voelt om ermee aan de slag te gaan. .
Je kan dit doen door bijvoorbeeld de volgende associatie mee te nemen in je ochtendritueel: als ik iemand een compliment geef dan zie ik dat de ander groeit en dit maakt me blij. Als je deze toevoegt aan je positieve associatie lijst (die je misschien elke ochtend leest tijdens je ochtendritueel) dan zal je er overdag vaker aan denken.
Waarom geef je nog geen complimenten ?
Als je complimenten geven uitstelt ben je net zoals ik was. Zelfs tot voor kort voelde het voor mij namelijk onwennig om complimenten te geven. Tot ik er echt mee aan de slag ging en zag hoe ik zelf en andere mensen er van opbloeiden. Wat mij overstag deed gaan was de opleiding Appreciative Inquiry. Hierin gaf de trainer de hele tijd complimenten aan ons als groep, wat heerlijk voelde. Ook moesten we als groep van 10 elkaar complimenten geven wat eerst natuurlijk wat onwennig en sukkelig ging, maar al snel begonnen we het te pakken te krijgen en uiteindelijk strooiden we er zelfs mee.
Als ik nu daarop reflecteer is het zo logisch dat ik me sukkelig voelde. Ik bevond me namelijk buiten mijn comfortzone, ik deed iets wat ik niet gewend was om te doen. En dat voelde onwennig. Het voelen van dat iets onwennig is is belangrijk bij het leren geven van waardering. Je gaat dan namelijk voelen dat je buiten je comfort zone bent en zoals je wel eens hoort: buiten je comfort zone daar begint het leven.
Op deze manier zal het waarschijnlijk ook voor jou gaan. Nu ben je er op voorbereid. Nu kan je er rekening mee houden. Het is daarom tijd dat je stopt met uitstellen. Dat je niet meer wacht. Het is tijd om gewoon te beginnen met complimenteren.
Jezelf en anderen complimenteren
Het kan fijn zijn om eerst complimenteuzer naar jezelf te worden. Jezelf eerst eens in het zonnetje te zitten, maar eigenlijk kan je het ook meteen op anderen uitproberen.
Als je eerst bij jezelf begint kan je beginnen met bijvoorbeeld eerst een lijstje bij te houden met dingen die je bereikt hebt, waar je jezelf complimenten voor zou willen geven. Vul dit lijstje aan op basis van je gevoel en de dingen die je presteert. Lees ze om de zoveel tijd op, of geef ze een mooi plek op je muur op een plek waar je vaak komt. Merk zo dat je langzaam aan complimenteuzer wordt naar jezelf. Merk het aan de positieve emoties die opkomen, merk het aan je hart dat opwarmt, merk het aan je gedachten, merk het aan je glimlach.
Je kan ook gewoon meteen de stoute schoenen aantrekken en lekker met complimenten gaan strooien. Zorg dan wel dat het niet een onbewuste actie wordt. Dat je het niet even tussendoor doet en dan snel weer wat anders gaat doen. Dat er een oprechte intentie achter zit van het goede zien in de ander. Dat je het doet om de ander een goed gevoel te geven.
Toen ik meer bezig ging met complimenteren en waardering merkte ik op een gegeven moment op dat ik er niks meer bij voelde. Ik las dan mijn complimenten door en ging dan snel door met het volgende van mijn takenlijst. Ik sloeg mijn emoties over. Ik voelde niet echt wat de complimenten met me deden. Toen ik dit na een aantal keer begon op te merken in mijn wekelijkse reflectie, besloot ik er weer een tijdje echt goed met aandacht bij stil te staan. Hierdoor kwamen de positieve emoties weer terug en begon ik de geweldige effecten weer te voelen
Bij het geven van complimenten aan anderen hoeft dat niet om iets groots of uitbundigs te gaan. Je kan ze namelijk eigenlijk bij bijna alles wat iemand doet of zegt wel geven.
Je kan ze geven als: iemand zijn gevoelens deelt, als iemand vertelt over iets wat hij of zij op het werk heeft gedaan, als iemand een mooie broek aan heeft, als iemand ontspannen over komt. Je kan ze geven als iemand boos is, als iemand vertelt over iets van vroeger, als deze ontslagen is op het werk of als het gaat over het doen van de was. Je kan ze geven als iemand er mooi uit ziet, als iemand een luier heeft verschoont of als de reparateur je CV ketel heeft gemaakt.
Misschien is het lastig om je in sommige bovenstaande situaties voor te stellen hoe je daar een compliment voor kan geven. Hoe kan je nou bijvoorbeeld iemand een compliment geven aan iemand die boos is? Of iemand die is ontslagen op het werk? of iemand die een luier verschoont?
Voorbeeld van een onverwacht compliment
Graag ga ik in op het voorbeeld van hoe je bij boos zijn een compliment kan geven. Voor mij is boos zijn niet iets wat ik makkelijk doe, ik ben het eigenlijk nooit, dus als iemand boos wordt dan vind ik dat knap. Ik vind het knap dat deze dat zo kan uiten, dat deze het kan toelaten en de ruimte durft te nemen om het te laten zien. Ik voel hier dus oprecht bewondering voor, de belangrijkste voedingsbodem voor een oprecht compliment. Ik zou dan vervolgens in de volgende bewoordingen mijn compliment geven "ik wil je een compliment geven voor je boosheid, ik vind het knap dat je dit zo kan toelaten en kan uiten, ik wou dat ik dat kon, dit kan niet iedereen, misschien voelt het niet als een compliment, maar ik meen het oprecht.".
Het kan wel belangrijk zijn om bij het geven van een compliment het compliment zo concreet mogelijk aan te kondigen, anders kan het misschien verkeerd overkomen. Door bijvoorbeeld je compliment te beginnen met "ik wil je een compliment geven voor..." of " ik waardeer je enorm voor..." is het voor de ander meteen duidelijk wat je gaat zeggen. Het enige wat je dan nog hoeft te doen is het gedrag te benoemen wat je waardeert en klaar is Kees.
Direct beginnen
Er is echt geen excuus om niet te beginnen met complimenteren. Het maakt het leven alleen maar mooier. Ga uit je comfort zone en begin ermee. Je kan iedereen een compliment geven.En wel nu!
Geef ze aan de postbode aan de cassiere, aan je partner. Geef ze aan de buurman, de dakdekker en je collega. Geef ze aan de vogel, de hond of de mier. Het maakt echt niet zoveel uit, als je er maar mee begint. Zo leer je het het beste en ga je de geweldige effecten ervan voelen.
Om jezelf overdag vaker te herinneren aan het geven van complimenten kan je het proberen te visualiseren. Stel jezelf voor dat je ze geeft in de verschillende situaties die je op een dag meemaakt. Zie welke mensen je daarin tegenkomt en hoor dan jezelf deze mensen een compliment geven. Voel hoe het voelt om dat te doen en zie hoe de ander reageert. Visualiseren is een unieke menselijke vaardigheid die je voor de meest uiteenlopende zaken kan gebruiken, dus ook voor deze.
Als je visualiseren lastig vind (net als ik) kan je ook een reminder in je telefoon zetten, post-its in je huis ophangen of het meenemen in je ochtendritueel, als het maar dagelijks terugkomt en je eraan herinnert wordt.
Motiverend slotwoord
Gebruik een deel van je leven voor het geven van complimenten en waardering. Merk dat er in anderen eigenlijk altijd wel iets goeds is op te merken. Dat elke persoon die je tegenkomt over een bepaald onderwerp meer weet dan jij, dat je dus van iedereen wat kan leren.
Vanuit deze gedachten of associatie komen complimenten nog makkelijker. Tot het een tweede natuur wordt. Het is fijn om stil te staan bij wat werkt. Bij de kwaliteiten van jezelf en van anderen. Het opent de ruimte naar nieuwe dialogen en situaties. Het maakt dat jij en anderen enthousiast worden van wat het leven allemaal te bieden heeft.
Door je geluksformule aan te vullen met complimenten en waardering vergroot je niet alleen je eigen levens geluk maar ook het levensgeluk van alle mensen om je heen. Een groter cadeau kan je de wereld niet geven!
